Dominacja jednej płci wśród naczelnych jest znacznie rzadsza, niż sądzono

14 lipca 2025, 06:24

Nierównowaga sił pomiędzy płciami jest wśród naczelnych mniej wyraźnie zaznaczona, niż się spodziewano. Faktem jest, że samce zwykle dominują nad samicami fizycznie, jednak samice potrafią uzyskać dominację nad samcami wykorzystując inne sposoby, niż siła fizyczna. Naukowcy z Uniwersytetu w Montpellier, Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka oraz Niemieckiego Centrum Naczelnych postanowili dowiedzieć się, dlaczego u różnych naczelnych nierównowaga sił pomiędzy samcami a samicami wygląda w różny sposób. Na podstawie obserwacji 253 populacji należących do 121 gatunków stwierdzili, że wyraźna dominacja jednej płci jest rzadkim zjawiskiem.



Szkielet gladiatora zabitego przez lwa? Uczeni opisali wyjątkowe znalezisko z Wielkiej Brytanii

28 kwietnia 2025, 13:10

Walki gladiatorów to jeden z najbardziej znanych elementów historii Imperium Romanum. Były one jedną z ulubionych rozrywek mieszkańców imperium. Na całym jego terytorium znajdujemy liczne dowody, w formie ruin amfiteatrów i wizualnych przedstawień, na obecność gladiatorów w każdym zakątku państwa Rzymian. Najlepszym i jednoznacznym dowodem na odbywanie się walk są urazy na szkieletach ludzi, o których naukowcy sądzą, że byli gladiatorami. Co jednak zaskakujące, takich dowodów zachowało się bardzo mało.


Sensacyjne znalezisko sugeruje, że hełm z Sutton Hoo nie powstał na terenie Szwecji

28 marca 2025, 13:24

Sutton Hoo to miejsce jednego z najważniejszych odkryć archeologicznych w historii Wielkiej Brytanii. Znaleziono tam nienaruszony anglosaski pochowek na łodzi. Większość specjalistów uważa, że spoczął tam król Anglii Wschodniej Raedwald, najpotężniejszy na początku VII wieku władca na południu Anglii. Wśród odkrytych wyrobów metalurgicznych znajduje się słynny hełm ceremonialny. Dotychczas sądzono, że powstał on na terenie dzisiejszej Szwecji, jednak najnowsze odkrycie podważa ten pogląd.


Spadek liczby niedźwiedzi polarnych to bezpośredni skutek globalnego ocieplenia

6 lutego 2025, 11:11

Naukowcy z University of Toronto bezpośrednio powiązali spadek populacji niedźwiedzi polarnych żyjących w zachodniej części Zatoki Hudsona ze zmniejszającą się wskutek globalnego ocieplenia powierzchnią lodu morskiego. Opracowany model wykazał, że liczba niedźwiedzi się zmniejsza, gdyż zwierzęta nie są w stanie zapewnić sobie wystarczającej ilości energii, gdyż krócej mogą polować na foki. Utrata lodu morskiego oznacza, że niedźwiedzie coraz mniej czasu w roku spędzają na polowaniach, a coraz więcej poszczą na lądzie, mówi główna autorka badań, Louise Archer.


W przeszłości Ziemia posiadała pierścień, który wywołał krótkotrwałe zlodowacenie?

17 września 2024, 08:08

Wszystkie duże planety Układu Słonecznego posiadają pierścienie, w kręgach naukowych pojawiaj się sugestie, że pierścienie mógł posiadać Mars. To rodzi pytanie o ewentualne pierścienie wokół Ziemi. Naukowcy z australijskiego Monash University znaleźli pierwsze dowody sugerujące, że nasza planeta również posiadała pierścień. Uczeni przyjrzeli się 21 kraterom uderzeniowym pochodzącym z trwającego ok. 40 milionów lat okresu intensywnych bombardowań Ziemi przez meteoryty, do których doszło w ordowiku.


Podczas remontu domu właściciel znalazł 900-letni głaz z wizerunkiem apostoła Pomorzan

12 września 2024, 12:31

Gdy Peter Wittenberg ze wsi Klotzow w Meklemburgii-Pomorzu Przednim przystępował do remontu domu, nie spodziewał się, że dokona jednego z najbardziej spektakularnych odkryć archeologicznych. Przy fundamentach, kilka centymetrów pod powierzchnią, znalazł głaz długości około 1 metra, na którym wyrzeźbiony był wizerunek człowieka. Wstępne analizy wykazały, że głaz pochodzi z XII wieku, a na płaskorzeźbie widać osobę z krzyżem. To sensacyjne znalezisko, gdyż XII w. to początki chrześcijaństwa na tych terenach. Wizerunki z czasów chrystianizacji są niezwykle rzadkie, a specjaliści przypuszczają, że na kamieniu przedstawiono Ottona z Bambergu, apostoła Pomorzan.


Łazik Perseverance rozpocznie wielomiesięczną wspinaczkę na krawędź Krateru Jezero

16 sierpnia 2024, 09:59

Po 2,5 roku pracy na dnie Krateru Jezero łazik Perseverance przygotowuje się do wielomiesięcznej wspinaczki na zachodnią krawędź Krateru. Prawdopodobnie napotka tam najbardziej stromy i najtrudniejszy teren, z jakim przyszło mu się dotychczas zmierzyć. Perseverance wyruszy w podróż 18 sierpnia, a wspinaczka i badanie terenu będą już 5. kampanią naukową prowadzoną od czasu lądowania 18 lutego 2021 roku.


Zbiorowe symulowanie śmierci. Całe kolonie australijskich mrówek udają martwe

21 maja 2024, 10:35

Jedną ze zwierzęcych strategii obrony przed drapieżnikiem jest udawanie martwego. Naukowcy z University of South Australia przypadkiem trafili na niezwykły, zaobserwowany po raz pierwszy, przypadek... zbiorowego wykorzystywania takiej strategii. Uczeni pracowali na Kangaroo Island, gdzie sprawdzali budki lęgowe nietoperzy i drzewnicowatych. W jednej z nich znajdowała się kolonia mrówek z gatunku Polyrhachis femorata. Wszystkie osobniki były martwe. A przynajmniej tak sądzili naukowcy, póki jedna z mrówek się nie poruszyła.


Zmarł Peter Higgs, uczony, który przewidział istnienie „boskiej cząstki”

10 kwietnia 2024, 08:53

Uniwersytet w Edynburgu poinformował, że przed dwoma dniami, 8 kwietnia, po krótkiej chorobie zmarł profesor Peter Higgs. Uczony zyskał sławę w świecie nauki po tym, jak w 1964 roku przewidział istnienie nieznanej wówczas cząstki, bozonu Higgsa. Na potwierdzenie istnienia tej cząstki trzeba było czekać 48 lat, a do jej wykrycia konieczne było wybudowanie Wielkiego Zderzacza Hadronów. Bozon został odkryty w 2012 roku, a rok później profesor Higgs otrzymał Nagrodę Nobla za przewidzenie jego istnienia.


Mikroplastik zagraża stanowiskom archeologicznym?

2 kwietnia 2024, 10:10

Pozostawianie świadectw archeologicznych in situ to preferowana metoda zachowywania znalezisk dla przyszłych pokoleń, które mogłyby badać je doskonalszymi metodami. Jednak odkrycie dokonane przez naukowców z University of York każe postawić pod znakiem zapytania jej wartość. Okazuje się bowiem, że zanieczyszczenie mikroplastikiem jest tak wielkie, iż jego fragmenty można znaleźć w próbkach archeologicznych pobranych nawet z głębokości 7 metrów. Nie można wykluczyć, że migrujące fragmenty plastiku są w stanie zniszczyć stanowiska archeologiczne.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy